تعمیر و نگه‌داری خودرو الکتریکی چگونه است؟

یکی از دلایل عمده مقرون به صرفه تر بودن خودروهای اکتریکی در مقایسه با همتایان بنزینی خود، نیاز کمتر آنها به تعمیر و نگهداری می باشد.  با این‌حال، برخی از سرویس‌های دوره‌ای برای خودرو الکتریکی ضروری است.

شاید هنوز هم قیمت خرید خودروهای الکتریکی نسبت به بنزینی ها بالاتر باشد؛ اما با توجه به شارژ خانگی مقرون‌به‌صرفه بوده، به‌طور کلی کم‌خرج‌تر هستند. همچنین، با توجه به هزینه‌های اندک تعمیر و نگه‌داری در درازمدت، خودرو الکتریکی می تواند به حفظ سرمایه‌ی مالک خود در حد متعارفی کمک کند. 

دلیل چنین تفاوتی بین خودرو احتراق‌داخلی با خودرو الکتریکی این است که مدل‌های برقی بیش از ۲۴ قطعه‌ی مکانیکی که معمولا نیاز به سرویس‌های دوره‌ای دارند را حذف می کنند. مالک خودرو برقی دیگر هزینه ای برای تعویض روغن، فیلتر هوا، شمع و انواع تسمه‌ها و سرویس سیستم خنک‌کاری و جعبه‌دنده پرداخت نمی کند. کارشناسان معتقدند مالکان خودروهای الکتریکی تقریبا یک‌سوم هزینه‌ی کمتری در مقایسه با مالکان خودروهای بنزینی برای سرویس‌های دوره‌ای منظم صرف میکنند.

با‌این‌حال، نگه‌داری و سرویس خودرو برقی رایگان نیست. تمام خودروسازان اصرار می‌کنند مالکان برای حفظ ضمانت‌نامه‌ی خودرو، حتما مجموعه‌ای از بازبینی‌ها و سرویس‌ها را به‌صورت دوره‌ای انجام دهند. در‌صورتی‌که مالکان طبق برنامه‌ی زمانی توصیه‌شده اقدام نکنند، وقتی خودرو برقی به تعمیر نیاز داشته باشد، نمایندگی مجاز خودروساز می‌تواند ارائه‌ی خدمات را تقبل نکند. 

به‌غیر از جابه‌جایی لاستیک‌ها، تعویض فیلتر هوای کابین و تیغه‌های برف‌ پاک‌کن و تنظیم میزان آب شیشه‌شوی، بسیاری از کارهای مربوط به تعمیر و نگه‌داری خودرو الکتریکی بیشتر در حد بازرسی مکانیکی اجزای مختلف باقی می‌ماند. خودروسازان توصیه می‌کنند صرف‌نظر از کارهای ساده مانند بررسی فشار باد لاستیک‌ها، تنظیم میزان آب شیشه‌شوی و شاید تعویض تیغه‌های برف‌ پاک‌کن، سرویس‌های دوره‌ای خودرو برقی را باید متخصص باتجربه در نمایندگی‌های مجاز انجام شود.

به‌عنوان مثالی از برخی کارهای موردنیاز، در اینجا نگاهی به برنامه‌ی تعمیر و نگه‌داری خودرو برقی شورولت بولت ۲۰۱۹ می‌اندازیم.

بازرسی‌هایی که به‌صورت ماهانه باید انجام شوند.

میزان ساییدگی بیش‌از‌حد لاستیک، فشار باد بررسی و درصورت نیاز تنظیم گردد. میزان مایع شیشه‌شوی شیشه‌ی جلو بررسی و درصورت لزوم پر شود.

بازرسی‌هایی که باید هر ۱۲ هزار کیلومتر یک‌بار انجام شوند.

جابجایی لاستیک ها و بررسی سیستم خنک‌کننده برای باتری، بخاری کابین و مبدل، برق فرعی و ماژول‌های شارژر؛ بررسی نشت سیال از بخش‌های مختلف و ترمزها و اجزای سیستم فرمان و تعلیق و شاسی برای عیوب احتمالی؛ عیوب احتمالی سیستم فرمان و میل‌پولوس‌ها و شفت‌ها؛ کیسه‌های هوا؛ اجزای بدنه ازجمله قفل‌های درها روغن‌کاری و پدال گاز ازنظر عیوبی مانند شلی یا سفتی بررسی شود و درصورت لزوم نسبت به تعویض قطعه اقدام گردد؛ کمک‌فنرها ازنظر ترک و سایر عیوب بررسی شود؛ در صورت استفاده از درزگیر لاستیک، حتما تاریخ انقضای آن چک شود.

سرویس‌هایی که در سال دوبار باید انجام شوند

مواد خورنده (به‌عنوان مثال نمک جاده) از زیر خودرو با آب شسته شود.

سرویس‌هایی که هر ۲۴ هزار کیلومتر باید انجام شوند

تیغه‌‌های برف پاک‌کن گردد.

سرویس‌هایی که هر ۶۰ هزار کیلومتر باید انجام شوند

درصورت لزوم، فیلتر هوای کابین تعویض شود.

سرویس‌هایی که هر ۱۲۰ هزار کیلومتر باید انجام شوند

درصورت نیاز، بست کاپوت و صندوق عقب و سایر بخش‌ها تعویض شود.

سرویس‌هایی که هر پنج سال یک‌بار باید انجام شوند

سیستم خنک‌کاری خودرو تخلیه و مجددا پر و روفن ترمز نیز تعویض شود.

سرویس‌هایی که هر هفت سال یک‌بار باید انجام شوند

خشک‌کن سیستم تهویه تعویض شود.

می توان به این نکته اشاره کرد که نیسان برای بررسی خودروی الکتریکی لیف دو برنامه زمانی ارائه می دهد. برنامه‌ی زمانی اول برای شرایط فعالیت شدیدتر است که سفرهای مکرر کوتاه کمتر از هشت کیلومتر در دمای طبیعی یا ۱۶ کیلومتر در هوای سرد، توقف و رانندگی در آب‌و‌هوای گرم، رانندگی با سرعت کم برای مسافت‌های طولانی، رانندگی در شرایط گردوغبار یا در جاده‌های ناهموار و گل‌ولای و نمکی یا استفاده از باربند سقفی را شامل می‌شود.

برنامه‌ی زمانی دوم نیاز به تعمیر و نگه‌داری کمتری دارد؛ اما فقط به رانندگی بزرگراه در شرایط معمولی اختصاص می‌یابد. در بدترین حالت، بیشتر مالکان نیسان لیف به استفاده از خدمات برنامه‌ی زمانی اول نیاز دارند. 

شبیه موارد یادشده برای شورولت بولت برقی، این برنامه‌ی زمانی را می‌توان با کارهایی مانند جابه‌جایی لاستیک‌ها هر ۶ ماه یک‌بار یا ۱۲ هزار کیلومتر و تعویض فیتر هوای کابین هر ۱۲ ماه یک‌بار یا ۲۴ هزار کیلومتر انجام داد. علاوه‌بر‌این، روغن ترمز باید هر ۲۴ ماه یا ۵۰ هزار کیلومتر و مایع خنک‌کننده بعد از ۱۵ سال یا ۲۰۰ هزار کیلومتر تعویض شود.

تعمیر و نگه‌داری کمتر به معنی آسیب ناپذیر بودن این قبیل خودروها نیست. مالکان خودرو برقی درنهایت به تعویض لاستیک‌ها و سرویس ترمزها نیاز دارند و ممکن است لازم باشد برخی اجزای سیستم‌های فرمان و تعلیق، شلنگ‌ها، چراغ جلو، چراغ عقب و... را تعویض کنند. مانند هر نوع وسیله‌ی نقلیه‌ی دیگر، اگر فرمان خودرو هنگام حرکت به یک سمت تمایل داشته باشد یا سایش نامتقارن لاستیک در آن مشاهده شود، تنظیم فرمان ضروری به‌نظر می‌رسد.

باید به بازرسی و نگه‌داری بسته‌ی باتری خودرو الکتریکی توجه کرد که یکی از گران‌قیمت‌ترین قطعات آن محسوب می‌شود. باتری‌های خودرو الکتریکی در طول زمان توانایی‌های خود را برای حفظ شارژ کامل از دست می‌دهند؛ هرچند این اتفاق به‌تدریج رخ می‌دهد. البته، باید توجه کنید که این مشکل بیشتر در خودروهای برقی قدیمی دیده می‌شود که باتری‌هایی با شعاع حرکتی ۱۳۰ کیلومتر دارند و در محصولات جدیدتر با ظرفیت پیمایش ۳۲۰ کیلومتر اختصاص ندارد. تنها تعداد انگشت‌شماری از چنین خودروهای الکتریکی تا‌به‌امروز به جایی رسیده‌اند که به‌دلیل کاهش ظرفیت حفظ شارژ، به تعویض باتری نیاز پیدا کرده‌اند.